Λίγο περισσότερο από τέσσερα χρόνια πριν, ένα νέο αστέρι με το όνομα Νίκος Οικονομόπουλος εισβάλλει στην ελληνική μουσική σκηνή. Συχνά ένα τόσο απροσδόκητο ξεκίνημα τελειώνει πολύ γρήγορα, γιατί η show biz επιδιώκει να εντυπωσιάζει και θέλει συχνά κάποια νέα ονόματα.
Αλλά αυτό δεν έγινε στην περίπτωση του Νίκου. Η αυξανόμενη επιτυχία του έχει εκπλήξει πολλούς και καταστρέφει τις κοντόφθαλμες προβλέψεις των απαισιόδοξων. Το τέταρτο CD του ("Δώρο για σένα", Minos EMI, 2010) έγινε διπλά πλατινένιο μέσα στον πρώτο κιόλας μήνα πωλήσεων και στις ζωντανές του εμφανίσεις τα εισιτήρια πάντα εξαντλούνται. Αυτό λέει πολλά για τον Νίκο Οικονομόπουλο ως καλλιτέχνη και τον Νίκο Οικονομόπουλο ως άνθρωπο.
Γιατί συνέβη αυτό; Τι είναι αυτό που κάνει τον Νίκο τον πιο αγαπητό και εμπορικά επιτυχημένο λαϊκό τραγουδιστή της νέας γενιάς;
Υπάρχουν πολλοί λόγοι: οι πιο σημαντικοί από αυτούς σχετίζονται με τις καλλιεργημένες δεξιότητες του Νίκου ως καλλιτέχνη. Χωρίς να υπεισέλθουμε σε λεπτομέρειες σχετικά με το ποια είναι η ουσία της καλλιτεχνικής επιδεξιότητας, θα δούμε μερικά παραδείγματα από ζωντανές εμφανίσεις του για να ανακαλύψετε πώς εκδηλώνονται αυτές οι ανεπτυγμένες ικανότητες. Αλλά αρχικά επιτρέψτε μου να πω πως το γεγονός ότι αυτός ο καλλιτέχνης συνεχίζει τις εμφανίσεις του χωρίς διακοπή, για πολύ καιρό, λέει ήδη πολλά.
Πιστεύω, όσο κι αν ακούγεται περίεργο, ότι η εκπληκτική αντοχή που επέδειξε ο Νίκος είναι ένα πλεονέκτημα που προέκυψε από τα πρώτα χρόνια της ζωής του, που δεν ήταν εύκολα. Κατά τη διάρκεια των συνεντεύξεων του, όταν απαντά σε ερωτήσεις σχετικά με το παρελθόν του, ο Νίκος αρκετά συχνά αναφέρει ότι, όταν ήταν μικρότερος, εργαζόταν σκληρά ενώ παράλληλα δούλευε και στο ψαράδικο, μια οικογενειακή επιχείρηση. Γνωρίζουμε επίσης ότι ήταν ένας πολλά υποσχόμενος ποδοσφαιριστής. Και εδώ είναι το κλειδί - ο Νίκος είναι ένας σωματικά δυνατός άνθρωπος. Επιτρέψτε μου να υπενθυμίσω ότι ο Enrico Caruso, όταν ήταν ένα νεαρό αγόρι, δούλευε στο λιμάνι βοηθώντας τον πατέρα του και αργότερα έλεγε ότι αυτή η σωματική δουλειά έκανε το μεγάλο τενόρο αρκετά ισχυρό ώστε να αντέξει το επάγγελμα του τραγουδιστή.
Το είδος της λαϊκής μουσικής, στο οποίο ο Νίκος είναι αφιερωμένος, απαιτεί από τους καλλιτέχνες την ικανότητα να εμφανίζονται ζωντανά τακτικά. Υπάρχει ένας κανόνας στα "λαϊκά", να μη χρησιμοποιείται playback, κάτι που χρησιμοποιείται συχνά στην ποπ μουσική. Μερικές φορές ο Νίκος τραγουδάει σε ζωντανές εμφανίσεις έξι ή ακόμη και επτά φορές την εβδομάδα, όπως συνέβη μετά τα Χριστούγεννα του 2010, όταν κατάφερε να κάνει τρεις συναυλίες στην Κύπρο, κατά τη διάρκεια μεταξύ των τακτικών εμφανίσεων του στο «Fix». [Τραγούδησε στο "Fix" στις 23, 24 και 25 Δεκεμβρίου, είχε ένα μονοήμερο διάλειμμα και στη συνέχεια, στις 27, 28 και 29 έκανε εμφανίσεις στην Κύπρο. Αμέσως μετά την Κύπρο, χωρίς διάλειμμα, συνέχισε τις εμφανίσεις του στο "Fix" στις 30, 31 και 1].
Και κάθε φορά ο Νίκος τραγούδησε άριστα, φέρνοντας το κοινό σε μια κατάσταση έκστασης! Αυτή η σταθερή ποιότητα των εμφανίσεων του είναι ο πιο ακριβής δείκτης του υψηλού επιπέδου του επαγγελματισμού του.
Ωστόσο, τίθεται το ερώτημα: γιατί το ακροατήριο χάνει κυριολεκτικά τον έλεγχο κατά τη διάρκεια των εμφανίσεών αυτού του τραγουδιστή; Τι κάνει τον κόσμο να γεμίζει τις αίθουσες όπου εμφανίζεται και να δημιουργεί μια ατμόσφαιρα τρέλας όπου τραγουδάει;
Θα μπορούσα να αναφέρω διάφορα στοιχεία: τη φωνή, τη σκηνική παρουσία, την καλλιτεχνική γοητεία και το γούστο σε όλα, συμπεριλαμβανομένης και της επιλογής του ρεπερτορίου του. Μόλις μερικά παραδείγματα μπορούν να αποδείξουν πώς όλες αυτές οι δεξιότητες λειτουργούν στις παραστάσεις του Νίκου.
Ας ξεκινήσουμε με το "ΑΚΟΥΣΑ" - τον τρόπο με τον οποίο εμφανίστηκε στο Μonte Caputo, στη Λεμεσό της Κύπρου, την 1η Οκτωβρίου 2010 [link: http://www.youtube.com/watch?v=P8hPsaRVv78].
Το ζεϊμπέκικο του Χρυσοβέργη και του Γιατρά είχε κύριο ρόλο ως το τραγούδι έναρξης σε όλες τις εμφανίσεις του Νίκου τον περασμένο χρόνο. Μπαίνοντας στη σκήνη του Monte Caputo, στην Κύπρο, ο τραγουδιστής φαίνεται γεμάτος ενέργεια προερχόμενη απ΄τη μουσική αυτού του τραγουδιού. Ο Νίκος κινείται γρήγορα και με ακρίβεια, ακτινοβολώντας την ευχαρίστηση που νιώθει κάθε φορά που συναντά το κοινό του. Η φωνή του σαν εορταστικό σάλπισμα προσφέρει μια αίσθηση γιορτής στις καρδιές του κόσμου που γεμίζει την τεράστια αίθουσα.
Η ποιότητα του ήχου ποτέ δεν αλλοιώνεται, στο συγκεκριμένο τραγούδι λάμπει σαν τρομπέτα. Οι ψηλές νότες είναι ελαφρώς διακοσμημένες δημιουργώντας στους ακροατές κάτι σαν μια αίσθηση μέθης. Η ομαλότητα της φώνης, η οποία είναι αποτέλεσμα της εξαιρετικής φυσικής υποστήριξης του ήχου, δίνει στο κοινό μια αίσθηση άνεσης, και ως αποτέλεσμα, την επιθυμία να ακούει όλο και περισσότερο...Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο η μαγική επαφή μεταξύ του τραγουδιστή και του ακροατή αρχίζει να λειτουργεί..
Το τραγούδι ''Δώρο για σένα'', το οποίο έγινε κορυφαία επιτυχία του πολυπλατινένιου CD με τον ίδιο τίτλο, κατέχει ήδη την ισχυρότερη θέση στο ρεπερτόριο του Νίκου επί σκηνής και η ερμηνεία του συνεχώς εξελίσσεται. Μπορούμε να πούμε ότι κάθε φορά που ο Νίκος ερμηνεύει αυτό το τραγούδι προσθέτει νέες λεπτομέρειες σε αυτό. Οι στίχοι της Ελένης Γιαννατσούλια και η μουσική του Βασίλη Γαβριηλίδη, του δίνουν την ευκαιρία να δείξει πώς μια λυρική μπαλάντα εξελίσσεται σε ένα δράμα. Αρχικά, βεβαίως, ο Νίκος χρησιμοποιεί εδώ μερικά διαφορετικά χρώματα στη φωνή του, από πολύ τρυφερή και ζεστή στην αρχή σε δυνατή και λαμπερή στα ρεφρέν.
Επιπλέον, ο ακριβής τόνος βοηθά τον Νίκο να πετύχει ένα εκπληκτικό αποτέλεσμα, στο ρεφρέν η φωνή του εκτοξεύεται στην κορυφαία νότα επανειλημμένα και μπαίνει σ' αυτήν με εξαιρετική ακρίβεια. Αυτό πραγματικά ακούγεται σαν μαγικό ξόρκι και κάνει το θέμα του τραγουδιού απλά αξέχαστο. Από νωρίς ήδη, στις αρχές του Δεκέμβρη του 2010 το τραγούδι έγινε ευρέως γνωστό και από τότε το κοινό στις εμφανίσεις του τραγουδά το ρεφρέν. Ο Νίκος δίνει το δεύτερο ρεφρέν στο κοινό, μερικές φορές τραγουδώντας μαζί και σε αλλές περιπτώσεις αυτοσχεδιάζοντας τις δικές του αρμονίες θεσπέσιας ομορφιάς. Το τελευταίο ρεφρέν (το οποίο είναι στη πραγματικότητα το κλείσιμο του τραγουδιού) ο Νίκος το αφήνει για τον εαυτό του, αυτοσχεδιάζοντας κάθε φορά μια μοναδική κλίμακα, φτάνοντας πάντα στην ψηλότερη νότα με διαφορετικό τρόπο.
Ας πάμε σε ένα άλλο τραγούδι από τον νέο δίσκο το οποίο έχει επίσης εδραιωθεί σταθερά στο ρεπερτόριο του Νίκου-'' Άλλα μου τάξανε''(μουσική:Μαρίτα Ρόσση, στίχοι: Πάνος Φαλάρας). Αυτή η δραματική μπαλάντα φέρει χαρακτηριστικά της βιογραφίας του Νίκου, και μέχρι ενός σημείου είναι η εξομολόγηση του τραγουδιστή. Τα συναρπαστικά λόγια και ο αυξανόμενος κυματισμός της μελωδίας είναι ένα επικίνδυνο πεδίο που μπορεί να οδηγήσει μερικούς καλλιτέχνες σε υπερβολικό πάθος και συναισθηματισμό. Για τον Νίκο Οικονομόπουλο δεν είναι έτσι ακόμα. Υπάρχει ένα γνώρισμα στον χαρακτήρα αυτού του τραγουδιστή το οποίο είναι έκδηλο ακόμη και στις συνεντεύξεις του. Του αρέσει να αφήνει χώρο στη φαντασία του ακροατή και ποτέ δεν εξωτερικεύει αυτά που έχει μέσα του. Στην περίπτωση μας, δεν κάνει θεατρικές παρεμβάσεις όπως είναι οι ψίθυροι και οι κραυγές, αλλά από μόνη της η φωνή του χαρίζει ένα ξεχωριστό χρώμα χωρίς να κάνει απότομες αλλαγές. Έτσι, ο Νίκος επιτυγχάνει ένα καταπληκτικό εκφραστικό αποτέλεσμα στην παρουσίαση του τραγουδιού.. Τα πάντα σ' αυτό έχουν δημιουργηθεί με σκοπό να κρατάει τα συναισθήματα και παράλληλα να φανερώνει την εσωτερική δύναμη. Ο Νίκος δημιουργεί αυτό το αποτέλεσμα περιορίζοντας ο ίδιος τον υπερεμπλουτισμό των ψηλών νοτών και χρησιμοποιώντας την ικανότητα του να διατηρεί μεγάλης διάρκειας ήχους. Μέσα από αυτές τις νότες, που απαιτούν βαθιά αναπνοή, το κοινό αισθάνεται τη φυσική δύναμη του τραγουδιστή και ενστικτωδώς ο ακροατής αρχίζει να πιστεύει σε αυτά που τραγουδά ο καλλιτέχνης.
Τα τραγούδια όπως το ''Σημιώσατε διπλό'' [http://www.youtube.com/watch?v=PYZkB0lniZE] του Νίκου Βαξαβανέλη και του Παναγιώτη Μπρακούλια (από τον νέο δίσκο) ή το πασίγνωστο ''Πριγγιπέσσα'' του Σωκράτη Μάλαμα [http://www.youtube.com/watch?v=UiRT_YvFK8w], ερμηνευμένα από το Νίκο εκστασιάζουν το κοινό με τον ρυθμό, ο οποίος δεν παρέχεται μόνο από την ορχήστρα, αλλά υπάρχει και στην ίδια τη φωνή του.
Εννοώ ότι η ποιότητα του ήχου θύμιζει ένα από τα κρουστά όργανα με όλα αυτά τα αστραφτερά κύμβαλα και τρίγωνα που εμφανίζονται εδώ και είναι στην κορυφή των καθαρών και μελωδικών σχημάτων. Εύκολα με την κίνησή του πάνω σε όλη την σκηνή και διεγύροντας τον ενθουσιασμό των ανθρώπων με τις ρυθμικές κινήσεις των χεριών, ο Νίκος καταφέρνει να κερδίσει σταθερά το κοινό.
Η ικανότητα να αντικατοπτρίζει τους ήχους των συνοδευτικών οργάνων μέσα στη φωνή του είναι ακόμη ένα μοναδικό προνόμιο του Νίκου Οικονομόπουλου. Χάρη σε αυτό, ο τραγουδιστής ταιριάζει πάντα εξαιρετικά το στύλ του μουσικού κομματιού. Να γιατί οι διασκευές των τραγουδιών προσελκύουν ακόμη και αυτούς που προτιμούν τους γνήσιους ερμηνευτές τους.
Ας δούμε το τρόπο με τον οποίο ο Νίκος επιδεικνύει αυτό το στυλ στην ερμηνεία του τραγουδιού ''Lane Moje'' του Zeljiko Joksimovic(Σερβία) [http://www.youtube.com/watch?v=NRULsb3i5Ro], που έκανε πρόσφατα. Το κύριο χαρακτηριστικό του τραγουδιού, το οποίο πήρε τη δεύτερη θέση στο διαγωνισμό της Eurovision το 2004, είναι ο παραδοσιακός ήχος της υπόκρουσης. Το σόλο φλάουτο - στην πραγματικότητα είναι τούρκικο φλάουτο (Νey)- δημιουργεί μια εικόνα τρυφερής μελαγχολίας, η οποία αντικατοπτρίζεται εξαιρετικά στην ερμηνεία του τραγουδιού από τον Νίκο. Το χρώμα της φωνής του αντανακλά ως ένα βαθμό τον τόνο του φλάουτου, προσδίδοντας του όμως έναν πιο ζεστό και λαμπερό ήχο. Αυτή η μοναδική ιδιότητα της φωνής του υπάρχει σε κάθε ήχο ερμηνευμένο από τον Νίκο, όπως έχουμε επανειλλημένα αναφέρει σε προηγούμενα άρθρα. Με τη βαθμιαία εξύψωση της μελωδίας στην ανώτερη κλίμακα, η φωνή του τραγουδιστή δέχεται με ένα φυσικό τρόπο κάποιες δραματικές επιρροές, απόλυτα ταιριαστές για το αποκορύφωμα.
Όλα οφείλονται στο στυλ, την εκφραστικότητα και την ανεξήγητη ομορφιά της φωνής - από την πιο ψηλή μέχρι την πιο χαμηλή της έκταση. Ο Νίκος τραγουδάει το "Lane Moje" στα Σέρβικα, το οποίο είναι, φυσικά, ένα κομμάτι του εθνικού-παραδοσιακού στυλ. Και, παρεμπιπτόντως, η ξένη γλώσσα δε δημιουργεί πρόβλημα στους Έλληνες ακροατές στο να εκτιμήσουν το τραγούδι, αντιθέτως, το υποδέχονται με τεράστιο ενθουσιασμό. Πιστεύω ότι στην αντίθετη περίπτωση, εάν ο Νίκος έπρεπε να τραγουδήσει Ελληνικά "λαϊκά" τραγούδια για ξένο κοινό, και πάλι η γλώσσα δεν θα ήταν πρόβλημα. Το πραγματικό μουσικό ταλέντο μπορεί να σπάσει τα τείχη της έλλειψης κατανόησης επιτρέποντας στην ερμηνεία του τραγουδιστή, την προσωπικότητά του αλλά και το συναίσθημα που βγάζει πάνω στη σκηνή να «μιλήσουν» τη γλώσσα του ακροατή.
Η ελληνική γλώσσα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του "λαϊκού" ύφους και το ρεπερτόριο του Νίκου είναι εξαιρετικό και έτοιμο για εξαγωγή, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο όπως τα Ναπολιτάνικα τραγούδια, που είναι ευπρόσδεκτα σε παγκόσμια κλίμακα και είναι τραγουδισμένα στην παραδοσιακή τους διάλεκτο.
Είναι αδύνατον μέσα στα στενά πλαίσια ενός άρθρου, να δωθεί μια πλήρης ανάλυση της συνεχούς δημιουργικής ανόδου που ο Νίκος δείχνει τον τελευταίο καιρό. Αλλά το γεγονός ότι ο σούπερ δημοφιλής νεαρός τραγουδιστής δεν σταματά εκεί, αλλά κινείται σταθερά για την βελτίωση των δεξιοτήτων του, είναι εξαιρετικά ασυνήθιστο. Σε μια πρόσφατη συνέντευξή του ο Νίκος είπε: "Θα γελάσετε, αλλά εγώ αισθάνομαι ότι δεν έχω κάνει τίποτα ακόμα από αυτά που έχω στο μυαλό μου."
Μετριόφρων και απαιτητικός από τον εαυτό του, ο Νίκος έχει αποκτήσει τη φήμη ότι είναι εργασιομανής και τελειομανής. Αλλά η μουσική δεν έχει όρια στην επαγγελματική ανάπτυξη. Πολλοί νέοι και εξελισσόμενοι καλλιτέχνες αγαπήθηκαν από το κοινό σε όλο τον κόσμο χωρίς να είναι στην κορυφή του επαγγελματισμού. Έτσι, ένα τόσο μεγάλο δώρο, όπως αυτό που διαθέτει ο Νίκος είναι πανέτοιμο να εισαχθεί σε άλλες χώρες. Η εμπειρία στην Κύπρο απέδειξε ότι η επιτυχία του στο εξωτερικό θα μπορούσε να είναι συντριπτική.
Ας ελπίσουμε ότι, στο εγγύς μέλλον, η φωνή και η καλλιτεχνική προσωπικότητα του Νίκου θα φέρει χαρά σε ανθρώπους που ζουν έξω από την Ελλάδα, γιατί το ιδιαίτερο ταλέντο του και η προσωπικότητα του είναι πάρα πολύ σπουδαία για να περιοριστούν μέσα σε τεχνητά σύνορα - αυτός ανήκει τώρα σε όλο τον κόσμο.
Guido d'Arezzo
Translated by Eirini Eusebi and Vaso Poimenidou
English editing: Theo Simeonidis
Greek editing: Eirini Eusebi
No comments:
Post a Comment